6 Overdracht 'Goudkust' aan de Britten

Nederland had van 1612 tot 1872 een kolonie in het huidige Ghana, genaamd Goudkust. De belangrijkste functie van deze kolonie was eeuwenlang tot slaaf gemaakte mensen vanuit het gebied naar Noord-Amerika te vervoeren. In 1871 sloot de Nederlandse regering een verdrag met het Verenigd Koninkrijk, het Sumatraverdrag, waarin onder andere werd vastgesteld dat het Verenigd Koninkrijk de militaire macht over het gebied zou krijgen dat tot dan toe in Nederlandse handen was geweest. Op 6 April 1872 werd de kolonie overhandigd aan de Britten. In ruil voor militaire controle over de Ghanese kolonie beloofden de Britten de Nederlanders hun gang te laten gaan in het Sultanaat Aceh (nu een provincie van Indonesië in het Noorden van Sumatra). In de Aceh-oorlog vochten ook mannen uit de kolonie in West-Afrika. In het Sumatraverdrag werd tevens vastgesteld dat de Britten zouden meewerken aan het rekruteren van contractarbeiders uit India om te werken in Suriname.

Het feit dat koloniale machten hun koloniale gebieden zo uitruilden, wijst erop dat het koloniale systeem in vele opzichten een mondiaal systeem was, waarbinnen zij elkaar erkenden als koloniale mogendheden.

Bronnen:

• J.H. Adhin, ‘De immigratie van Hindostanen en de afstand van de Goudkust’, Nieuwe West-Indische Gids 41:1 (1961) 4-13.
• Petra Groen, ‘Colonial Warfare and Military Ethics in the Netherlands East Indies, 1816-1941’, Journal of Genocide Research, volume 14 issue 3-4 (September-November 2012) 277-296.
• Anton Stolwijk, Atjeh: Het Verhaal van de Bloedigste Strijd uit de Nederlandse Koloniale Geschiedenis (Amsterdam 2016).
• Paul van ’t Veer, De Atjeh Oorlog (Amsterdam 1969).