159 Begin van de Obano-opstand in Nederlands Nieuw-Guinea

In november 1956 kwamen Papoea’s uit het Wisselmerengebied (nu Paniai) in opstand tegen het Nederlandse koloniale bestuur. De directe aanleiding was de toenemende bemoeienis van de Nederlandse overheid met het lokale leven. Traditionele vormen van rechtspraak, zoals het adat-recht, werden verboden. Tegelijkertijd werd de bevolking geconfronteerd met uitbraken van mazelen en een varkensziekte, wat werd gezien als het gevolg van de aanwezigheid van Nederlanders.

Op 4 november tijdens de opening van een zendingsgebouw vielen strijders onder leiding van Bunaibo en Dabakayame de zendingspost aan. Acht mensen, onder wie zendingswerkers, kwamen daarbij om. De Nederlandse staat reageerde met militair geweld. Meer dan honderd Papoea’s werden gedood, onder wie veel burgers.

De opstand werd niet beëindigd door militaire overmacht, maar door lokale groepen tegen elkaar op te zetten. De Nederlandse gouverneur Van Baal probeerde berichtgeving over de opstand stil te houden, uit angst voor internationale aandacht, met name vanuit Indonesië, dat het gebied opeiste.

De Obano-opstand laat zien hoe gewelddadig het Nederlandse koloniale systeem kon zijn wanneer mensen hun eigen regels en leefwijze wilden blijven volgen.

Bronnen:

• https://nl.wikipedia.org/wiki/Obano-opstand
• https://anderetijden.nl/aflevering/518/De-Obano-opstand