71 Excuses Koning Willem-Alexander voor het geweld in Indonesië

Op 17 augustus 1945 verklaarde Indonesië zich onafhankelijk. Nederland weigerde dit te accepteren en zette het leger in om de kolonie met geweld te behouden. Deze oorlog, door Nederland eufemistisch ‘politionele acties’ genoemd, kostte meer dan 100.000 Indonesiërs het leven. In 1949 erkende Nederland onder internationale druk alsnog de onafhankelijkheid.

Pas in maart 2020 bood koning Willem-Alexander tijdens een staatsbezoek aan Indonesië namens Nederland excuses aan voor het extreme geweld van het Nederlandse leger tussen 1945 en 1949. Hij sprak zijn spijt uit “in het volle besef dat de pijn van de getroffen families generaties lang voelbaar blijft”. Daarna legde hij een krans op het ereveld Kalibata en gaf samen met president Widodo een persverklaring: “Wij feliciteren de bevolking van Indonesië van harte met 75 jaar onafhankelijkheid.” Daarmee sloot hij aan bij een verklaring uit 2005 waarin Nederland voor het eerst erkende dat Indonesië in 1945 onafhankelijk werd –niet pas in 1949.

Bij een eerder staatsbezoek in 1995 bood koningin Beatrix geen excuses aan. Dat gebeurde pas in 2005, toen minister Bot erkende dat Nederland aan de verkeerde kant van de geschiedenis stond.

Historicus Esther Captain benadrukt het belang van deze excuses, vooral voor jongere generaties die streven naar een evenwichtige geschiedschrijving. Tegelijkertijd blijft het ontbreken van excuses voor de koloniale overheersing en een nationaal herdenkingsmoment voor deze periode opvallend.

Bronnen:

• https://nos.nl/artikel/2326517-willem-alexander-biedt-excuses-aan-voor-nederlands-geweld-in-indonesie
• https://www.canonvannederland.nl/nl/page/283846/koning-willem-alexander-biedt-indonesi%C3%AB-excuses-aan-wegens