96 Susanna du Plessis (overlijdensdatum)

Susanna du Plessis, geboren op 14 september 1739, staat in de Surinaamse gemeenschap bekend als een wrede plantagehouder. Er doen al sinds haar leven gruwelverhalen de ronde. In 1790 beschreef A. Barrau in ‘Bijdragen tot het menselijk geluk’ hoe een slaveneigenares een huilende baby verdronk. John Gabriël Stedman vertelde hetzelfde verhaal. Ook wordt beschreven dat Du Plessis een meisje van gemengde afkomst verminkte uit jaloezie. In latere versies sneed ze zogenaamd haar borsten af en gaf die als maaltijd aan haar man. Hoewel haar naam in die verhalen niet altijd genoemd wordt, is het duidelijk dat ze op Du Plessis doelen. Rond 1 juli, de dag van de afschaffing van de slavernij, wordt tijdens de Miss Alida-verkiezing nog altijd stilgestaan bij deze geschiedenis.

Of de verhalen op feiten berusten, is onduidelijk. Mogelijk ontstonden ze tijdens een conflict tussen haar vader en de gouverneur, of door een ruzie met haar ex-man Frederik Cornelis Stolkert over de plantage ‘Nijd en Spijt’. Ze symboliseert in elk geval de wreedheid van vrouwelijke slavenhouders in die tijd.

Susanna werd op 14 september 1739 geboren als dochter van advocaat Salomon du Plessis en kreeg een rijke opvoeding. Op haar veertiende trouwde ze met Frans Grand en erfde zijn plantage. In 1767 hertrouwde ze met Stolkert, van wie ze vijftien jaar later een scheiding aanvroeg wegens mishandeling. Ze stierf op 6 oktober 1795 in Paramaribo, waar haar grafsteen met de tekst “Eindelijk ben ik tot rust gekomen” nog te zien is in de hervormde kerk.

Bronnen:

• Karwan Fatah-Black, ‘Genderrollen in het werk en leven van Anton de Kom’, Historica, 40:1 (2017) 3-7.
• https://atria.nl/nieuws-publicaties/bijzondere-vrouwen/bekende-vrouwen/susanna-du-plessis-biografie/
• https://resources.huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon/lemmata/data/Plessis,%20Susanna%20du