147 Opstand op Curaçao

Op 5 juli 1750 vond de eerste bekende opstand van tot slaafgemaakten op Curaçao plaats. De opstand werd georganiseerd door tot slaafgemaakten die recentelijk uit Elmina, Ghana, was aangekomen. Terwijl latere slavenopstanden zich richten op het verkrijgen van rechten, streed deze opstand tegen ‘legal kinlessness' en ‘social death’. Hiermee wordt bedoeld dat slaafgemaakten werden verwijderd van hun familie in hun thuisland en juridisch gezien geen familiebanden meer hadden in hun nieuwe woonplaats.

De opstand had meerdere leiders, de bekendste was Kwaku (Quaku). De voorbereiding duurde drie maanden. Om te communiceren over de voorbereiding moest worden gesproken in een taal die de kolonisators niet verstonden. Waar normaal Papiaments werd gesproken, spraken de leiders daarom in het Géné, een Afrikaanse mengtaal die de kolonisators niet konden verstaan.

Op 5 juli ging een grote groep tot slaafgemaakte met hun verzamelde wapens naar de plantage Hato. Hier verscholen ze zich gedurende de nacht. De volgende morgen begon de opstand. De plantagebeheerder en zijn vrouw werden gedood. Daarna werden huizen en magazijnen in de omgeving vernield. Ook de Bomba, een Zwarte opzichter die lijfstraffen moest uitdelen, werd gedood.

De opstand verraste de kolonisators. Uiteindelijk werd met behulp van militaire troepen de opstand neergeslagen. Hierbij vielen slachtoffers aan beide kanten. Van de tot slaafgemaakten die vluchtten, overleed een deel toen zij van de rotsen in het water sprongen. Een deel zou ook zijn gevlucht naar Venezuela. Uit Curaçao gevluchte slaafgemaakten vormden hier een wijk, genaamd Barrio de Guinea.

Opvallend is dat het geweld zich vooral richtte tegen mensen van Kleur met een ‘hogere rang’ en niet gericht leek tegen Witte mensen. Anthonij Beltran, een slavenhouder van Kleur, speelde een belangrijke rol bij het herstellen van de macht en onderdrukking.

Bronnen:

• https://www.journals.uchicago.edu/doi/abs/10.1086/596643?journalCode=ci
• https://www.dbnl.org/tekst/paer003gesc03_01/paer003gesc03_01_0012.php
• https://www.dbnl.org/tekst/_nee003199201_01/_nee003199201_01_0113.php
• https://scholarlypublications.universiteitleiden.nl/access/item%3A2930064/view
• https://deugdelijkbestuuraruba.org/wp-content/uploads/2021/01/2013-SLAVEN-ZONDER-PLANTAGE-DIGI-VERSIE.pdf
• https://gobiernu.cw/wp-content/uploads/2019/06/Hato.pdf
• https://www.journals.uchicago.edu/doi/abs/10.1086/596643?journalCode=ci